محقق، پژوهشگر و نویسنده کتاب «یزد، یادگار تاریخ» یکی از مشاهیر معاصر این دیار را «سید محمدعلی علاقبند» از مدرسان حوزه علمیه یزد و داماد بنیانگذار کتابخانه وزیری خواند که عطش سیریناپذیری به کسب علم و معرفت داشت و در اواخر عمر نزدیک به دو هزار جلد کتاب خود را که سالها با شوق و ذوق گردآوری کرده بود، به این گنجینهی وزین سپرد.
«حسین مسرّت» در گفتوگو با ایسنا راجع به زندگینامه «سید محمدعلی علاقبند»، تصریح کرد: در تاریخ هفتم دی ۱۲۸۶ هجری شمسی در خانوادهی متدین «سید علی آقا علاقبند» از نیکان و خیرمندان زمانهی خود در یزد و همسرش علویهی طیّبهی حاج سید حسین ابریشمی که از دیرباز و نسل بعد نسل به بازرگانی مشغول و شهرهی خاص و عام بودند و بیشتر به تجارت ابریشم طبیعی با صفحات شمالی کشور ارتباط داشتند و همهجا به نیکی از آنان یاد میشد، فرزندی به دنیا آمد که نام وی را «سید محمّدعلی» گذاشتند.
وی افزود: پدر «سید محمدعلی» از آنجایی که خود علاوه به صداقت و امانت و درستکاری در تعبّد و تعهّد به دین اسلام، شهره و از خاندان علم و تقوی و فضل دانش، مدرّسی بود که سالها در همه مراکز علمی، دینی و تشریعی یزد، قم، مشهد، تهران و نجف صاحب محراب، منبر و فضل کمال و آثار عدیده بود و همواره به افاضات و افادات موفّق و مؤیّد بود، دوست داشت که فرزند نیز در راه کسب علم و معرفت و دانشاندوزی راه افراد متقی و پرهیزگار را بپوید لذا وی را راهی «مدرسه علمیه شفیعیّه» واقع در میدان خان یزد کرد که به تحصیل علوم دینی بپردازد.
به گفته مسرت، «سید محمدعلی» چندی در آنجا بود و سپس برای ادامه تحصیل راهی مدارس خان و مصلای صفدرخان(اسحاقیّه) شد و مقدمات را نزد مدرسانی همچون «حاج شیخ احمد علومی» و «حاج شیخ عبدالحسین عجمین» گذراند و آنگاه در محضر استادان و مدرّسان بزرگی همچون آیتالله حاج «میرسید علی مدرّسی لب خندقی» و آیتالله حاج «شیخ غلامرضا فقیه خراسانی»، دروس خارج را گذراند و نیز در این دوران از مصاحبت و معاشرت «سید محمّدعلی سالاری کسنویهای» و «سید رسول نجفی» و دیگران برخوردار بود؛ که همگان هوش و ذکاوت و نکتهسنجی وی را تحسین میکردند.
وی به عطش سیریناپذیر علاقبند به کسب علم و معرفت اشاره و عنوان کرد: به همین منظور نیز برای ادامه و تکمیل تحصیلات به دارالعلم قم عزیمت کرد و سالیان درازی در آنجا به تحصیل علوم معقول و منقول پرداخت و پس از کسب اجازهی تدریس علوم حوزوی به یزد مراجعت کرد و مشغول به تدریس در حوزه علمیهی این شهر شد.
این نویسنده و پژوهشگر یزدی یکی از نعمتهایی که علاقبند در دوران زندگی از آن برخوردار شد را افتخار مصاهرت و دامادی حجّت الاسلام «حاج سید علیمحمّد وزیری» بنیانگذار کتابخانهی وزیری یزد خواند و این اتفاق را بسیار در رشد و تعالی وی مؤثر دانست.
وی با بیان این که علاقبند در زمان پهلوی اوّل که حوزههای علمیّه به مرور تعطیل شد به ناچار به شغل آزاد روی آورد، خاطرنشان کرد: البته او همچنان به مطالعه و تحقیق در علوم اسلامی و ادبی مشغول بود و در این راه با نکتهسنجی خاصّ خود به تهیه و خرید کتابهای مورد نیاز میپرداخت و در این راه با زحمت و کوشش و با درخواست از دوستان، کتابهای دلخواه را از گوشه و کنار ایران فراهم میکرد.
وی ادامه داد: علاقبند با این که خود کتابخانهی غنی و مهمّی داشت، باز برای اقناع علمی خود از گنجینهی غنی کتابخانه وزیری نیز بهره میبرد و در نهایت هم با طیب خاطر کلیهی کتابهای خود را که نزدیک به دو هزار جلد بود و سالها با شوق و ذوق گردآوری کرده بود، یکجا به گنجینهی کتابخانهی وزیری سپرد.
مسرت خاطرنشان کرد: سرانجام این مرد باتقوا و پرهیزگار در بیست و پنجم آبان ۱۳۷۴ هجری شمسی در سن ۸۸ سالگی به دیدار حق شتافت و در خلدبرین یزد به خاک سپرده شد.